مرحله ایجاد

ایجاد یا همان تولد، اولین مرحله شکل گیری یک کسب و کار است و از زمانی آغاز می شود که یک یا چند نفر به فکر ایجاد یک کسب و کار مشخص باشند. در این صورت نطفه اولیه کسب و کار شکل گرفته است. اما گذشته از پرسش های آغازین و مذاکرات معمول برای رسیدن به نظرات مشترک بین افراد، اصلی ترین مسئله برای یک تیم، مشخص شدن هدف اصلی از آن کسب و کار است. بعضا پیش می آید که افرادی دور هم جمع میشوند اما خود دقیقاً نمی دانند که به دنبال چه چیزی هستند. مشخص نبودن هدف اصلی موجب می شود که اهداف فرعی در دستور کار قرار گیرد و افراد زمانی متوجه می شوند که دیگر خیلی دیر شده و انرژی کافی جهت برگشتن به هدف اصلی از دست رفته است.

موضوع مهم دیگر این است که بدانید مسیر رسیدن به هدف انتخاب شده چیست. یعنی یکبار باید از ابتدا تا انتها مسیر شکل گیری کار و رسیدن به نتایج را ترسیم کرده و همه بر آن اتفاق نظر داشته باشید. در کنار هدف و مسیر، عامل مهم بعدی در شکل گیری یک رابطه کاری درست، انتخاب همکاران مناسب و به اصطلاح امروزی، “هم بنیانگذاران” است. کسانی که قرار است با شما در انجام کار شریک شده و سال ها در کنار هم برای انجام یک هدف مشترک باقی بمانید.

موضوع مهم سوم، داشتن بازار و سود محاسباتی قابل قبول است. ممکن است افرادی متفق برای یک هدف مشخص وجود داشته باشند، اما بازاری برای کارشان پیش بینی نشده باشد. این یعنی حتی در صورت رسیدن به هدف موردنظر، فروش کالای بدست آمده مقدور نبوده و یا عرضه کالا از طرف رقبا بیش از تقاضای بازار باشد.

مرحله طفولیت

اگر کسب و کاری به درستی ایجاد شد، آنگاه دوران طفولیت آن فرا می رسد. طفولیت یک کسب و کار مثل طفولیت هر موجود زنده از حساسیت و شکنندگی بالایی برخوردار است و اگر درست شناخته نشود می‌تواند سریعاً به اتمام همکاری‌ها و مرگ زودرس آن کسب و کار منجر شود.

در این دوران ممکن است چند عامل مزاحم، حرکت گروهی تیم را مختل کند.

• اول، فقدان تصمیم گیری های درست است. تفرق نظرات افراد و پافشاری بر عقائد خود می‌تواند به راحتی تشکل نوپای ایجاد شده را با چالش‌های جدی مواجه کند. می گویند بهتر است در این دوران یک نفر تمام کننده میان جمع وجود داشته باشد.
•  دومین عامل مزاحم، نقدینگی منفی است. در این دوران و نیز دوران رشد اولیه ممکن است شما با بحران نقدینگی مواجه شوید، چرا که معمولاً جمع تشکیل شده فاقد بنیه مالی بوده و توان تامین هزینه های اولیه کسب و کار را ندارد .
• سومین چالش این دوران، انتخاب محصول اولیه نامناسب است. تعریف محصول اولیه قابل دسترس یا همان MVP موضوع مهمی است که باید به درستی انتخاب شده باشد. توقعات بالا از محصول اولیه می تواند از همان ابتدا کار را با شکست مواجه کند و بالاخره عامل چهارم، نداشتن صبر و تحمل در طی این دوران است.

دوران طفولیت، اقتضائات خاص خودش را دارد و تدریج خودش را می طلبد. اگر درک درستی از این شرایط نداشته و فرصت لازم جهت پخته شدن درست کار و تثبیت ارتباطات مربوطه و رسیدن به ادبیات مشترک را ندهید، مثل میوه های نارسی خواهید شد که زودهنگام برداشت شده و در این صورت هیچگاه محصول مورد نظر تحقق نمی یابد .

رشد سریع

پس از طی موفقیت آمیز دوران طفولیت، اکنون تیم آماده یک شروع خوب در جهت رسیدن به اهداف خود است که بدلیل انگیزه و روحیه بالای افراد تیم می تواند به یک جهش و پیشرفت بزرگ منجر شود.

در اینجا دو نوع رشد را می توان تجربه کرد:

رشد اول یک رشد طبیعی است و آن در شرایطی است که مسئولیت های تیم به درستی تعیین شده و همه با آگاهی کامل نسبت به نقش و وظایف خود و نیز تفاهم و هماهنگی بالا عمل نمایند. در این صورت میتوان یک حرکت و رشد سریع و البته پایدار را انتظار داشت، رشدی که می‌تواند در زمان کوتاهی کسب و کار (یا همان سازمان نوپا) را از یک شرایط اولیه به یک شرایط تغییر یافته مبدل کند.

اما ممکن است رشدی غیر طبیعی نیز رخ دهد. رشد غیر طبیعی معمولا ناشی از عدم آمادگی و هماهنگی‌های تیمی ایجاد میشود که یکی از  عوامل مهم آن، می تواند دخالت های بیش از حد بنیانگذار باشد که اصطلاحاً به آن تله بنیانگذار می گوییم. بنیانگذار چون بیشترین انگیزه و تلاش را از ابتدای شکل گیری طرح و ایده شکل گیری موضوع داشته، می تواند سلائق خود را بر جمع تحمیل کرده و به دلیل غلبه نظر و رای خود بر دیگران، موجب عدم شکل‌گیری درست و هماهنگ تیم شود.

برای حل مسئله و شکل گیری صحیح تیم، باید نقش بنیانگذار به تدریج کم رنگ شده و تیم با اتکا به دانش و انگیزه های ذاتی خود حرکت را آغاز کند. این یک توصیه مهم است که امیدوارم همه تیم های استارتاپی مدنظر قرار دهند، البته این بحث زمینه های دیگری هم دارد که انشاله در بخش های بعد بیشتر با هم گفتگو می کنیم.

شما می توانید متن کامل این مقاله را در صفحه ویرگول تیهو به این نشانی مشاهده فرمایید.

نوشته شده توسط سعید سنایی، مدیر اجرایی و هم بنیان گذار استارتاپ ری‌زان

1. متاورس پدیده جدیدی است !

متاورس در واقع نسل بعدی اینترنت و یا همان Immersive Internet (اینترنت غوطه ور) است. ما سالهاست که اینترنت دو بعدی را تجربه کردده ایم. متاورس قرار است نسل بعدی اینترنت به صورت ۳ بعدی باشد. کرونا به ما اثبات کرد روش های ارتباطی فعلی قادر به ایجاد تجربه با کیفیتی نیست و متاورس قرار است این تجربه سطح بالاتر را برای ما ایجاد کند. بنابراین، با این زاویه دید، متاورس چیز جدیدی نیست، بلکه چرخه و نسل بعدی اینترنت با تمرکز بر ارائه تجربه و ارتباط اجتماعی قوی تر است، که به همراه وب ۳.۰ غیرمتمرکز نیز خواهد بود.

2. متاورس به معنی ترک کردن زندگی فیزیکی و صرفا زندگی در دنیاهای مجازی است.

فیلم های هالیوودی را فراموش کنید. جالب است بدانید اتفاقا متاورس از حضور در دنیاهای فیزیکی شروع می شود. به عنوان مثال، اکنون شما از نرم افزار های مسیریاب در گوشی هوشمند استفاده می کنید. حال فرض کنید در متاورس، شما به کمک عینک واقعیت مجازی (AR) همان خیابان ها و جاده ها را می بینید که در میدان دید شما، راهنمایی های لازم نشان داده شده است. به عبارت دیگر، اکثر سرویس های واقعی متاورس، در مرز جایی بین دنیای فیزیکی و مجازی ارائه می شود، نه صرفا در دنیای مجازی.

3. در آینده متاورس های متعددی وجود خواهد داشت.

برای پاسخ به این پرسش بهتر است اول به این سوال پاسخ دهیم که”ما در حال حاضر چند اینترنت داریم ؟!”

پاسخ: یک اینترنت. در مورد متاورس نیز جواب همین است. بنابراین ما در آینده ۱ متاورس باز خواهیم داشت همراه با بی نهایت دنیای مجازی (مانند وب سایت ها در بستر اینترنت) که ما می توانیم بین این جهان های مجازی رفت و آمد داشته باشیم. البته مشابه شبکه های داخلی، یا همان اینترانت ها، هر سازمانی یا گروهی می توانند متاورس اختصاصی یا بسته داشته باشند.

4. متاورس یک تکنولوژی است.

در واقع متاورس، نتیجه همگرایی چندین تکنولوژی است. در متاورس، تکنولوژی های متعددی نقش دارند: واقعیت توسعه یافته (XR)، اینترنت اشیا (IOT)، هوش مصنوعی (AI)، ابر (Cloud)، پردازش روی لبه (Edge)، بلاکچین (Blockchain) و …

به عبارت دقیق تر، ردپای توسعه همه تکنولوژی های دیجیتال در ۲۰ سال اخیر در توسعه متاورس دیده می شود. تقریبا یک دهه است که تخت پروژه های”تحول دیجیتال” این تکنولوژی هادر سازمان ها پیاده سازی شده اند (در جهان) و اکنون آن سازمان هایی که به این موارد پرداخته اند، آماده ورود به دنیای متاورس هستند.

5. متاورس به زودی فراگیر می شود.

متاسفانه زیر ساخت های فعلی ارتباطی و پردازشی در جهان پاسخ گوی الزامات فنی متاورس کامل نیست. این جمله درباره کشورهای پیشرفته صادق است و  در ایران، اوضاع به مراتب بدتر است. اگر سرمایه گذاری جدی در حوزه زیر ساخت ها در ایران انجام نشود، طی ۵ الی ۱۰ سال آتی، ما به طور کلی از آنچه ارتباطات رایج در جهان خواهد بود، بی نصیب می مانیم، بنابراین سیاست گذاران باید توجه خاصی به این حوزه داشته باشند.

6. فعلا صبر کنیم تا ببینیم متاورس به کجا می رسد!

این یک صبر راهبردی نیست، بلکه یک فرصت سوزی است. همانطور که گفتیم، متاورس نتیجه همگرایی تکنولوژی هایی است که طی ۲۰ سال اخیر توسعه پیدا کرده و به بلوغ رسیده اند. ما در ایران، در مورد تکنولوژی های پایه نیز همین کار را انجام داده ایم. یعنی صبر کرده ایم تا ببینیم چه می شود. حال کار های انجام نشده در ۱۰ سال اخیر، اکنون در نقش زیر ساخت متاورس ظاهر شده اند و صبوری و انفعال بیشتر، موجب عقب ماندگی بیشتری خواهد شد. اکیدا و شدیدا توصیه میکنم در کشور  بر روی حوزه متاورس و تکنولوژی های پایه اش، سرمایه گذاری جدی شود.

شما می توانید متن کامل مقاله های ما را در صفحه ویرگول تیهو به این نشانی مشاهده فرمایید.

آیا ارزش بیت کوین را با دلار می سنجید یا دلار را با بیت کوین؟

از بین اقتصاددانان حرفه ای کمتر کسی حتی تصورش را می کند که رمزارز های جدید، با تمام تبلیغات و هیاهویی که به پا کرده اند، بتوانند ارزهای ملّی را بی ارزش کرده و کنار بزنند. در واقع به طور کلی حق با آنها است، چرا که پول متعارف خیلی خوب عمل کرده است. از لحاظ تاریخی، دلار آمریکا و سایر ذخایر ارزی، نقش خود را به عنوان یک واسطه مبادله ای و ذخیره ارزش (به عنوان دو کاربرد اصلی یک ارز) به خوبی ایفاء کرده اند. بیت کوین و مشتقّات آن از هر دو نظر ضعیف عمل کرده و هرگز نخواهند توانست هیچگونه اختلالی در پول (آن طور که ما آن را می شناسیم) ایجاد کنند.

اما این بدان معنی نیست که فناوری های جدید نمی توانند اختلالی در سیستم مالی به وجود بیاورند. اقتصاددانان سنتی اغلب از جدایی اساسی بین پول و فناوری پرداخت غافل هستند. با این حال، امروزه، مردم روز به روز کمتر از پول نقد فیزیکی استفاده می کنند. در عوض، وقتی در قبال خرید یک کالا یا دریافت یک خدمت تراکنشی را انجام می دهیم، یک رمز عددی را وارد می کنیم و این امر از طریق فناوری ای صورت می گیرد که پول را به صورت دیجیتالی در آورده و به وسیله ورودی های جدید، سیستم مالی را به چالش می کشد.

ما قبلاً نیز شاهد این نوع تغییر در جهان در حال توسعه بوده ایم، جایی که افراد به راحتی به حساب بانکی دسترسی نداشتند. به عنوان مثال، در شرق آفریقا شرکت های تلفن همراه، از بانک ها به عنوان واسطه های پرداخت، پیشی گرفتند به گونه ای که این امکان را برای مردم فراهم کردند تا بتوانند از اعتبارات تلفنی با قابلیت تبدیل به وجه نقدی را، بین یکدیگر مبادله کنند. این بدان معناست که مردم می توانستند از اعتبارات تلفنی به عنوان یک واسطه دیجیتالی برای مبادله استفاده کنند و زیرساخت های پرداخت به صورت شبکه موبایل در آمدند.

البته در اقتصاد های پیشرفته، بیشتر مصرف کنندگان با استفاده از کارت‌های اعتباری به حساب بانکی خود دسترسی دارند. به این معنی که آنها در حال حاضر نیز درگیر انتقال وجه به صورت پول دیجیتال هستند. این امر باعث شد که بانک های سنتی در ایالات متحده و اروپا به مراتب کمتر در قبال نوآوران مخرب، آسیب پذیر باشند، حتی اگر در بعضی موارد، فناوری های پرداخت الکترونیکی آنها  نامناسب و غیرقابل اعتماد باشد. علاوه بر این، برای رقابت مستقیم با بانک ها در یک سیستم  اقتصادی پیشرفته، شما باید نشان می دادید که فناوری شما با زیرساخت های موجود سازگار است و همه موانع نظارتی که در قالب یک بانک شناسایی می شوند را پشت سر می گذارد.

در اینجا بود که بیت کوین وارد میدان شد. مزیت رمزارزها این نیست که آنها ارزهای الکترونیکی هستند؛ در دنیای امروز دلار، یورو، ین و یوان همه ارزهای الکترونیکی محصوب می شوند. بلکه، مزیت رمزارزها این است که فناوری بلاک چین، یک جایگزین کامل و مستقل را بجای سیستم انتقال پرداخت سنتی ارائه نموده است؛ اما چون در ابتدا رمزارزها سر و سامان نگرفته بودند، همه مصرف کنندگان بیت کوین می بایست با یک بانک در تعامل می بودند.

این دقیقاً همان کاری بود که دو استارت آپ انجام دادند. استارت آپ Circle، که در سال ۲۰۱۳ تأسیس شد  و با استفاده از بیت کوین یک سیستم پرداخت نظیر به نظیر ارائه داد و استارت آپ Ripple، که در سال ۲۰۱۲ راه اندازی شد و سیستم پرداخت برون مرزی را فراهم کرد که در ابتدا به یک واسطه پرداخت به رمزارز (XRP) متکی بود. از آنجا که XRP نیز به فناوری بلاکچین متکی بود (که در واقع یک فناوری کارآمدتر از بیت کوین بود) یک سیستم شفاف مرکزی را نیز فراهم می کرد.

خب این سیستم چه کارایی دارد؟ بانک های سنتی نیز با تکیه بر فرآیندهای تسویه حساب ناخالص بین بانکی بصورت آنی و بدون وقفه و با تکیه بر بانک مرکزی، خدمات بسیار مشابهی ارائه می دهند. بانک‌ ها با دو مشکل روبرو هستند: تغییر سیستم های قدیمی و هماهنگی در پرداخت های تعیین شده شبکه ها پر هزینه و زمانبر است و در مورد تراکنش‌های بین المللی، آنها با مشکل مدیریت نقدینگی مواجه هستند، چون هیچ بانک مرکزی جهانی وجود ندارد. در این محیط، یک سیستم کاملاً جدید مبتنی بر رمزارز (یک ارز جهانی) در ابتدا مانند یک پیشنهاد برنده به نظر می رسد.

مشکلی که وجود دارد این است که استفاده از بیت کوین و موارد مشابه آن، کاربران را ملزم به مقابله با ارزهای دیگر، نرخ ارز و موارد عدم قطعیت در مورد ارزش می کند که باعث نگرانی در مورد ارزش ذخیره پول می شود. این امر جذابیت استارت آپ هایی مانند Circle و Ripple  را کاهش می دهد و دقیقاً به همین دلیل است که آنها از رمز ارزها دور شده اند و به دنبال راه هایی برای بکار بردن فناوری خود در ارزهای سنتی و ایجاد ارتباط مستقیم با بانک ها و بانک های مرکزی بوده اند.

شما می توانید متن کامل این مقاله را در صفحه ویرگول تیهو به این نشانی مشاهده فرمایید.

نوشته شده توسط طاها تهرانی، مدیر عامل و عضو هیئت مدیره شرکت تیهو

این هدفی است که ما در سری مقاله های “نکات کلیدی در مسیر رشد یک کسب و کار” به دنبال آن هستیم.

سیستم های باز و سیستم های بسته

سیستم های حاکم بر یک سازمان یا کسب و کار از یکی از دو رویه باز یا بسته تبعیت می کنند. بدلیل اهمیت این موضوع ابتدا در مورد این دو سیستم مختصرا صحبت کوتاهی خواهیم داشت.

در یک تعریف ساده، یک سیستم بسته فضایی با رویکردهای محدود کننده است. فضایی است دارای برخی ویژگی های خاص نظیر جزء نگری، تمرکزگرایی، قانون مداری، دارای مرزهای ثابت، وابسته، حقوق بگیری، تضاد گریز، دارای هدف های مکانیکی و  برقرار کننده تعادل استاتیک با محیط.

اما در مقابل، در یک سیستم باز محدودیت ها برداشته شده و راه جهت بروز خلاقیت و نوآوری هموار میگردد. برخی از  ویژگی های سیستم های باز عبارتند از: کلی نگری، تمرکز زدایی، برقراری تعادل پویا با محیط، دارای رویکردهای پیش دستانه، قابلیت پذیرش تضاد ها، مستقل، ماموریت گرا، ارگانیک و منعطف.

همانطور که مشاهده می شود، شاخصه های رشد یک سازمان پویا همگی به یک سیستم باز نزدیک تر هستند. از نظر ما پیش فرض حرکت به سمت یک سازمان پویا و رو به رشد، حرکت در مسیر سیستم های باز است و مهم این است که به این رویکرد در یک کسب و کار توجه شود.

قابلیت انعطاف و کنترل پذیری

قابلیت انعطاف به بیان ساده یعنی قابلیت تغییر در یک سیستم کاری یا یک سازمان. یعنی تحمل شنیدن نظرات یکدیگر، پذیرش تغییرات پیاپی، پویایی و شناوری. در مقابل، کنترل پذیری یعنی اعمال روش هایی در جهت ایجاد چارچوب های کاری. نظیر اعمال قانون، قاعده، ضوابط و مقررات. در مسیر رشد هر کسب و کار هر چه جلوتر می رویم قابلیت انعطاف کمتر شده و جای خود را به کنترل پذیری می دهد. یعنی میل همه دست اندرکاران آن سازمان به این سمت می رود که با اعمال روش هایی قانون مداری و کنترل بر افراد و فعالیت ها را افزایش دهند. این البته یک مسیر طبیعی است و گریزی هم از آن نیست اما سوال مهم این است که نقطه قرارگیری ایده آل برای یک سازمان در کجاست؟

اگر روند تغییرات این دو مشخصه را در طول دوره رشد یک کسب و کار رسم کنیم، خواهیم دید که مطابق انتظار این دو مشخصه در خلاف جهت یکدیگر در حال تغییر هستند، بنابراین حتما در جایی همدیگر را قطع می کنند. از نظر ما این همان جایی است که ما آن را نقطه تعادل یا تکامل سیستم می نامیم.

منحنی رشد یک سازمان

همانطور که در ابتدای بحث بیان شد، یک کسب و کار همچون یک موجود زنده است. متولد میشود، به مرحله رشد و بلوغ میرسد و در نهایت دوران پیری آن فرا میرسد. در این میان می بایست از موانع مختلفی عبور کند که ما آنها را تله می نامیم. تله های مهم پیش رو برای یک کسب و کار عبارت است از:

• تله ایجاد (ناشی از نبود هدف و روابط نافرجام بین افراد هسته اصلی).
• تله طفولیت (یعنی انتظارات نامتوازن و درک غیر یکسان هسته اصلی از کار و یکدیگر)
• تله رشد (شامل تله بنیان گذار و نیز رشد نامتوازن و ناپایدار)
• تله دوران بلوغ (یا تله کارآفرین یعنی گذر از دوران خلاقیت و حرکت به سمت استقرار)
• و تله ثبات (یعنی بروکراسی، قانونگرایی و خشک شدن استعدادها و خلاقیت ها)

اگر به درستی این مسیر را بشناسیم، گذر از همه این موانع به آسانی رخ خواهد داد. اما برای این منظور باید بدانیم که در چه مرحله ای از رشد سازمانی قرار داریم و آفت ها و راه حل های هر یک چیست. این هدف اصلی ما از این بحث است که سعی می کنیم در مقاله های آتی، به جزییات آن بپردازیم. در این راه کمک و همفکری شما قطعا برای بنده مغتنم و ارزشمند خواهد بود.

شما می توانید متن کامل این مقاله را در صفحه ویرگول تیهو به این نشانی مشاهده فرمایید.

نوشته شده توسط سعید سنایی، مدیر اجرایی و هم بنیان گذار استارتاپ ری‌زان

همچنین بیان کردیم که برای حصول نتیجه قابل قبول در هر زمینه ای، باید به طور صحیح از تحقیق و توسعه یاری جست و چون شرکت های کوچک از توانایی مالی کافی برخوردار نیستند، این خوشه های اقتصادی موضوعی هستند که باید وظیفه تحقیق و توسعه را به دوش بکشند. اهمیت و ارزشمندی تحقیق و توسعه را، محاسبات میانگین نرخ بازگشت سرمایه در زمینه های مختلف در جهان نشان می‌دهد که به شرح زیر است:

کشاورزی ۴ الی ۱۲ درصد

صنعت ۱۰ تا ۲۰ درصد

صنایع پیشرفته ۴۰ درصد

صنایع نظامی ۵۰ درصد

کشورگشایی ۱۰۰ درصد

مواد مخدر ۳۰۰ درصد

تحقیق و توسعه ۳۰۰۰ درصد

به عنوان مثال تحقیق توسعه در یک خوشه اقتصادی فعال در حوزه کشاورزی شامل مواردی چون:

1. تحقیق و توسعه در انتخاب بذر مناسب و سازگار با محیط
2. تحقیق و توسعه در میزان آبدهی، زمان آبدهی و …
3. تحقیق و توسعه در میزان کود دهی، زمان کود دهی
4. تحقیق و توسعه در زمان برداشت، نوع برداشت و زمان برداشت و …
5. تحقیق و توسعه در نوع بسته‌بندی، نگهداری، بازاریابی و تبلیغات
6. تحقیق و توسعه در پایش بازار و خدمات پس از فروش و کنترل بازار برای حضور مداوم و مواردی از این دست می باشد.

فرق هولدینگ کمپانی با خوشه اقتصادی چیست؟

در هلدینگ کمپانی این مادر است که دارای فرزند می‌شود. در حقیقت هلدینگ با هدف خرید سهام شرکت‌های مختلف و ایجاد یک زیرمجموعه گسترده تشکیل می شود، به‌گونه‌ای که با به دست آوردن کنترل یک یا چند شرکت، بازار را قبضه کرده و به‌نوعی انحصار آن حوزه را به دست آورد؛ اما در خوشه اقتصادی، این فرزندان موجود (شرکت‌های کوچک و رقیب) هستند که به دنبال داشتن یک مادر قوی، مدیر و مدبر هستند. این مادر عامل توسعه خوشه CDA (Cluster Development Agent) نامیده می‌شود و باید ویژگی لازم برای مدیریت خوشه را داشته باشد.

هر چند در ایران، اصطلاح CDA، عمومیت بیشتری یافته است؛ اما اصطلاح CDE به معنای مجری توسعه خوشه ­های کسب و کار نیز در بسیاری از کشورها استفاده می شود. در هر صورت CDA و یا CDE، نقش حیاتی را در برنامه ­های توسعه ­ی خوشه ایفا می­نمایند. می­توان گفت که CDA به عنوان عامل و شخص تمرکز دارد، در حالی که منظور از CDE، بیشتر به معنای تیم توسعه­ ی خوشه­ های کسب و کار، کاربرد دارد.

فلسفه تشکیل شرکت‌های خوشه‌ای:

فسلفه اصلی تشکیل شرکت های خوشه ای، تغییر در ساختار صنعتی و ترویج این ساختار به‌سوی بهره وری از صنایع کوچک است. تجمیع صنایع کوچک و متوسط و سازمان‌دهی آن‌ها در قالب خوشه‌های اقتصادی، هم موجب توانمند سازی و رشد سودسازی آن ها شده و هم توانایی رقابت در عرصه های داخلی بین الملل تحت یک نمانام قدرتمند را برای آنها فراهم می آورد.

صنایع کوچک نسبت به صنایع بزرگ دارای مزایایی نظیر : توانایی ایجاد ارزش‌افزوده، نوآوری، اشتغال آفرینی، انعطاف‌پذیری و همچنین محدودیت‌هایی از قبیل قدرت مالی پایین، عدم توانایی تحقیق و توسعه و بازاریابی می باشند که به واسطه تشکیل خوشه های اقتصادی این محدودیت ها به مزیت های رقابتی تبدیل می شود.

انتظارات از شرکت خوشه عبارتند از :

• نقش آفرینی به‌عنوان صنایع جامع (مادر)
• کمک در افزایش سطح رقابت‌پذیری
• کاهش موانع از اندازه بنگاه‌ها و حمایت از کار جمعی
• نقش آفرینی به‌عنوان یکی از عاملان توسعه خوشه در بخش ذی‌ربط

این شرکت با تعداد وسیعی از فناوری‌ها سروکار دارد، مقدار حجم قطعات و محصولات بسیار زیاد است و به‌عبارت‌دیگر این خوشه به‌عنوان لوکوموتیو حرکت بسیاری از صنایع دیگر است.

اختیارات شرکت خوشه عبارتند از:

• شناسایی و معرفی خوشه‌های مرتبط با مأموریت‌های شرکت در مناطق مختلف کشور
• اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی در بخش فعالیت‌های مربوط به مزایای خوشه‌ها و توسعه خوشه‌ها در بخش
• انتخاب و اولویت‌گذاری توسعه خوشه‌ها از میان خوشه‌های بالفعل و بالقوه بر اساس معیارهای گزینش
• هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی توسعه خوشه‌ها
• نظارت بر اجرا و ارائه گزارش عملکرد

اهداف نهایی خوشه اقتصادی عبارت است از :

• کارایی، رقابت جمعی و صرفه‌های بیرونی
• تسهیل بین منابع مالی و انسانی
• تقسیم سرمایه‌ها به مراحل کوچک‌تر و خطرپذیری کمتر
• برقراری پیوندهای متنوع بین عاملان اقتصادی درون خوشه‌ای
• ایجاد خلاقیت در طرح‌های جدید کسب‌ و کار
• دسترسی به نیروی کار ماهر، قطعات موردنیاز و نیز گردش سریع اطلاعات

و در نهایت مهم ترین مهارت های ایجاد شده در خوشه عبارت است از:

• آگاهی از تغییرات جهان
• مطالعات الگوواره‌ای (الگوواره‌های توصیفی) و تشخیص الگوواره جدید
• توانایی آینده‌نگری و آینده سازی
• توانایی برنامه‌ریزی راهبردی در کسب فرصت‌های بین‌المللی
• قابلیت در برنامه‌ریزی‌های توسعه در تنوع کالا و خدمات
• توانایی در تحقیق، توسعه، نوآوری و توسعه فناوری
• قابلیت در استفاده از فنون جدید مهندسی و فناورانه‌ای
• قدرت ایجاد زنجیره‌های ارزش
• توانایی در ساماندهی GCs, HC,MMEs, SBDCs و هرگونه Start – up
• ایجاد منابع جدید مالی و اعتباری برای فعالیت‌های تجاری و غیره
• ایجاد مراکز آموزش عالی یا مشارکت با مراکز علمی ‌و فنی جهان
• شهامت و خطرپذیری در فعالیت‌های فنّاوری برتر
• توانایی در ایجاد پیوندهای راهبردی با رقبای جهانی
• جایگزین کردن انرژی
• هماهنگی زیرمجموعه‌های خود با دولت و تغییر قوانین و مقررات
• توانایی اخذ کمک و پشتیبانی از دولت

شما می توانید جهت آشنایی بیشتر با مفهوم خوشه اقتصادی موضوعی ابن مقاله را به صورت کامل تر در پست ویرگول شرکت سرمایه گذاری تیهو مشاهده فرمایید.

نوشته شده توسط مهندس خسرو سلجوقی، کارآفرین اجتماعی و عضو هیئت مدیره مجموعه نادهی

در سیستم مالی جهان، در طول روز چند تریلیون دلار جابه‌جا و به میلیاردها نفر خدمت رسانی می شود. اما این سیستم مملو از مشکلات گوناگون است و هزینه‌های زیادی برای کاربران ایجاد می کند. از هزینه‌ کارمزد ها گرفته تا هزینه های به وجود آمده در اثر تأخیرات زمانی. همچنین به واسطه فعالیت های کاغذی گاها طولانی و ایجاد اصطکاک در فرآیند ها، فرصت‌هایی را برای کلاهبردای و جرم باز می‌نماید.

هر ساله ۴۵% از واسطه‌های مالی، نظیر شبکه‌های پرداخت، تبادلات سهام و خدمات انتقال پول از جرائم اقتصادی رنج می‌برند؛ این عدد برای کل اقتصاد ۳۷% است و برای خدمات حرفه‌ای و بخش‌های فناوری به ترتیب ۲۰% و ۲۷%. خیلی جای تعجب ندارد که هزینه‌های قانون‌گذاری کماکان افزایش می‌یابد که بار تمام این هزینه را مصرف‌کنندگان به دوش خواهند کشید.

اما بلاکچین چگونه به کار می‌آید؟

در اینجا به پنج اصل زیربنایی فناوری بلاکچین اشاره خواهیم داشت:

۱. پایگاه داده‌های پراکنده

هر طرف در بلاکچین به کل پایگاه داده‌ها و تاریخچه کاملش دسترسی دارد. هیچ طرفی داده‌ها یا اطلاعات را کنترل نمی‌کند. هر طرف می‌تواند سوابق تبادل انجام شده خود را مستقیم و بدون واسطه، بررسی نماید.

۲. انتقال نظیر به نظیر

به جای ارتباط از طریق یک گره (نود) مرکزی، ارتباطات بین طرفین به صورت مستقیم رخ می‌دهد. هر گره تمام اطلاعات را ذخیره می‌کند و به تمام گره‌های دیگر ارسال می‌نماید.

۳. شفافیت در عین ناشناس بودن

هر تبادل و ارزش مرتبط با آن، برای هرکسی که به سیستم دسترسی دارد، قابل مشاهده است. هر گره، یا کاربر، در بلاکچین آدرس الفبایی ۳۰ کاراکتری‌ای دارد که آن را شناسایی می‌نماید. کاربران می‌توانند بی‌نام بمانند یا سندی از هویت خود برای سایرین ارائه کنند. نقل و انتقالات بین آدرس‌های بلاکچین رخ می‌دهد.

۴. برگشت‌ناپذیری سوابق

زمانی که معامله وارد پایگاه داده‌ها شد و حساب‌ها به‌روز شدند، سوابق را نمی‌توان تغییر داد، چون آن‌ها به تک‌تک سوابق معامله‌های قبلی پیوند خورده‌اند. ( به همین دلیل است که از عبارت زنجیره بلاک ها استفاده شده است.)

۵. منطق کامپیوتری

ماهیت دیجیتالی دفتر‌کل بدان معناست که معاملات بلاکچین را می‌توان به منطق کامپیوتری پیوند زد و در اصل برنامه‌ریزی کرد. بنابراین، کاربران می‌توانند الگوریتم‌ها و قوانینی را تنظیم کنند که به صورت خودکار باعث معاملاتی بین گره‌ها می‌شود.

بلاکچین اولا به عنوان فناوری پشت رمزارزهایی نظیر بیتکوین ایجاد شد. دفترکل توزیع یافته جهانی و پراکنده در میلیون‌ها دستگاه اجرا شد و قادر به ثبت هر چیز با ارزش بود. پول، دارایی‌ها، اوراق قرضه، سندها، قراردادها و تقریباً هر نوع دارایی دیگری که قابلیت جابه‌جایی از جایی به جای دیگر و ذخیره سازی به صورت ایمن و خصوصی را دارا بود.

برای اولین بار در تاریخ انسان، دو یا چند طرف، اعم از کسب‌و‌کار یا فرد که نمی‌توانستند حتی یکدیگر را بشناسند، توانستند به توافق برسند، تبادلات انجام دهند و ارزش را بدون اتکاء بر واسطه‌ها (نظیر بانک‌ها، سازمان‌های رده‌بندی و نهادهای دولتی نظیر وزارت کشور ایالات متحده) ایجاد کنند. چرا که اطمینان درون شبکه ای، دیگر توسط واسطه‌های قوی نظیر بانک‌ها و دولت‌ها برقرار نشد، بلکه این اعتماد از طریق اتفاق نظر (اجماع نظر همگانی) دورن شبکه‌ای، رمزنگاری و رمز هوشمند برقرار شد.

اغلب شرکت‌ها بر این موضوع تاکید دارند که این تکنولوژی برای کاهش اصطکاک و هزینه‌ها در سیستم‌های موجود ایجاد کرده است. از همه مهم‌تر، اغلب واسطه‌های مالی خودشان تحت فشار پیچیدگی ها و هزینه‌بر بودن واسطه‌ها برای اجرای عملیات خودشان هستند. بانک اروپایی Santander، حد پس‌انداز بالقوه خود را با استفاده از این تکنولوژی بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار در سال عنوان کرده است. همچنین شرکت مشاوره فرانسوی Campgemini، برآورد کرده که مصرف‌کنندگان می‌توانند تا ۱۶ میلیارد دلار در بانکداری و هزینه‌های بیمه در سال به واسطه برنامه‌های کاربردی مبتنی بر بلاکچین صرفه جویی کنند.

حال این سوال پیش می اید که اگر دنیای سرمایه‌گذاران کلان، بتواند به سرعت تغییر کند و خود را با این فناوری تطبیق دهد، چه چیز های دیگری را می‌توانیم تغییر دهیم؟ آیا این پایان بانکداری است که تاکنون می‌شناختیم؟

پاسخ به این مطلب بستگی به نحوه واکنش زمامداران این صنایع دارد. سوال این است که چه کسی در صنعت خدمات مالی این انقلاب را رهبری خواهد کرد؟ در سراسر تاریخ، رهبران الگوهای قدیمی در پذیرش موردهای جدید به مشکل برخورد کرده‌اند. چرا AT&T اسکایپ را راه انداخت، یا ویزا ، پی‌پال را ایجاد کرد؟ نیروی بدون توقف فناوری بلاکچین بر روی زیرساخت تامین وجه مدرن قرار می‌گیرد. همانند تغییر جهت‌های الگوی قبلی، بلاکچین برندگان و بازندگان به وجود خواهد آورد. بلاکچین می‌تواند چند کارکرد واسطه پیچیده را در این صنعت واژگون کند: هویت و شهرت، جابجایی ارزش (پرداخت‌ها و واگذاری‌وجه)، پس‌انداز، قرض‌دهی و قرض‌گرفتن (اعتبار)، ارزش تجاری (نظیر بورس اوراق بهادار)، بیمه و مدیریت ریسک، و حسابرسی و کارکردهای مالیاتی.

شما می توانید متن کامل این مقاله را در صفحه ویرگول تیهو به این نشانی مشاهده فرمایید.

نوشته شده توسط طاها تهرانی، مدیر عامل و عضو هیئت مدیره شرکت تیهو

برای تولید ثروت سه راهکار در دنیا وجود دارد:

1. سرمایه‌گذاری
2. بهره‌وری
3. استفاده به نسبتی از سرمایه‌گذاری و بهره‌وری به صورت هم زمان

با توجه به کاهش سرمایه اجتماعی، موضوع سرمایه‌گذاری در سال‌های آتی کار آسانی نبوده است؛ چراکه سرمایه اجتماعی در واقع « میزان اعتماد موجود بین افراد یک شبکه یا گروه اجتماعی» است. هرچه قدر میزان اعتماد بین افراد یک گروه اجتماعی بیشتر باشد آن گروه از سرمایه اجتماعی بالاتری برخوردار است که این مهم می‌تواند به تسریع امور کمک کرده و موجبات اجرای طرح‌های بسیاری را فراهم کند. از این رو ایجاد فرصت مشارکت برای افراد‌، اولین بستر برای تولید سرمایه اجتماعی است‌. ارزیابی سرمایه اجتماعی در سطح یک کشور در سه بعد قابل بررسی است:

1. میزان اعتماد موجود بین افراد:  که در کشور ما متاسفانه این بعد‌، یعنی میزان اعتماد مردم به یکدیگر پایین است‌. مصداق آن را می‌توان در میزان تضمین‌ها و وثایق مورد نیاز برای به انجام رساندن یک معامله مشاهده کرد‌.
2. میزان اعتماد به یک کشور در عرصه جهانی‌: در این بعد نیز به نظر می‌رسد‌ کشور ما با چالش‌های اعتمادسازی جدی در عرصه جهانی روبه‌روست که از نمودهای عینی آن می‌توان از تحریم‌ ها در عرصه های گوناگون نام برد‌.
3.  میزان اعتماد مردم یک کشور به نهادهای قانونی حاکم برآن: همانند میزان اعتماد مردم به دولت، که اغلب تصمیم‌گیری‌های حساس و کلان کشور به پشتوانه همین بعد از سرمایه اجتماعی است و موضوع هم روشن‌تر از آن است که نیاز به توضیح داشته باشد‌.

در نتیجه تمرکز بر بهره‌وری از منابع موجود و تولید ثروت از این طریق بهترین و اقتصادی ‌ترین راهکار تولید ثروت است.

افزایش بهره‌وری از منابع، می بایست با مطالعه و انجام تحقیق و توسعه انجام شود، چراکه نرخ بازگشت سرمایه در بخش تحقیق و توسعه سه هزار درصد است. در این میان مسئله حائز اهمیت توانایی تأمین هزینه های پژوهشی، مدیریت فرایندهای تحقیق و توسعه و نیز  توانایی استفاده از یافته‌های تحقیقات توسط خرده مالکین و کشاورزان خرد است؛ که به تنهایی قادر به مدیریت این مسائل نیستند.  در دنیا برای این‌گونه فعالیت‌ها، ساختارهای مختلفی همچون تعاونی ها و غیره ایجاد شده است. یکی از این ساختارهای ناشناخته در دنیا، خوشه اقتصادی موضوعی نام دارد. این گونه از خوشه‌ اقتصادی در کشورهایی با سرمایه اجتماعی پایین به‌طور طبیعی متولد نمی‌شوند و لازم است از طریق مراکز دولتی و یا مراکز دارای اعتبار در میان جامعه ایجاد شوند.

ویژگی ها و مزایای خوشه اقتصادی موضوعی:

ویژگی خوشه‌های اقتصادی این است که تعداد بیشماری از شرکت ها و تولیدکنندگان کوچک و رقیب هم عضو یک خوشه می‌شوند؛ و با این عضویت هزینه‌های مختلف خوشه از جمله هزینه تحقیق و توسعه بین اعضای خوشه تسهیم می‌شود. دومین ویژگی اعضای خوشه پس از کوچک و رقیب بودن، داشتن چالش و فرصت مشترک است که باعث می شود تا در پیدا کردن راهکار  برای چالش ها و استفاده از فرصت ها کوشش مضاعف و جمعی رخ دهد. اصلی ترین مزیت خوشه‌های اقتصادی برای اعضای خوشه، بهره مندی اعضا از نمانام (brand) در وهله اول و تسهیم هزینه‌های مختلف بین اعضای خوشه می باشد.

از دیگر مزایای خوشه سازی می توان به موارد زیر اشاره داشت:

•  خوشه‌سازی بسیج منابع مالی و انسانی را تسهیل می‌کند.
• در خوشه‌سازی سرمایه‌گذاری به مراحل کوچک و با خطرپذیری پایین تقسیم می‌شود.
• خوشه‌سازی بستری برای صعود و بالندگی شرکت‌های کوچک فراهم می‌آورد.
• شرکت‌ها درخوشه‌سازی، امکان انباشت سرمایه و مهارت‌ها را برای یکدیگر اغلب ناخواسته و گاهی آگاهانه به وجود می­آورند.
• خوشه‌سازی افزایش قدرت رقابت‌پذیری در بازارهای جهانی و توان صادراتی را بوجود می‌آورد.
• تکرارپذیری و قابلیت گسترش خوشه  و ایحاد امکان ارتباط با سایر مناطق

سرمایه اجتماعی اعضای خوشه اقتصادی فلسفه وجودی آن‌ها است چراکه سود اعضاء در گرو سود دیگران است، نه در گرو زیان دیگران.

ذینفعان خوشه:

یک خوشه تنها شامل واحدهای کسب وکار (Enterprises) نیست که تولیدات و یا خدمات مشخص خوشه را تولید و ارائه می‌کنند، بلکه تأمین‌کنندگان مواد اولیه، پیمانکاران فرعی، خریداران، صادرکنندگان، تأمین‌کنندگان ماشین‌آلات، نهادهای مختلف پشتیبان، مشاوران، خدمات عمومی، واحدهای مربوط به سامانه حمل و نقل و سایر تأمین‌کنندگان که تولید در خوشه را به صورت مستقیم و غیرمستقیم تسهیل می‌کنند را نیز در بر می‌گیرد. همچنین در کنار این‌ها، گروه‌های دیگری از فعالان مثل اتحادیه‌ها، گروه‌های همیار، تعاونی‌ها و NGO‌ها که ترغیب کننده کسب وکار بخش‌های مختلف خوشه هستند نیز قرار می‌گیرند. به مجموعه‌های اشاره شده «ذینفعان خوشه» گفته می‌شود.

یکی از اصلی ترین شعارهای بزرگان کسب‌وکار در دنیا این است که شما قبل از تولید، ابتدا باید بتوانید محصول را بفروشید و سپس باید مبادرت به تولید کنید. متاسفانه ما در کشور بالعکس این شعار عمل می‌کنیم؛ یعنی ابتدا به خرده مالکان تسهیلات می‌دهیم تا تولید کنند اما برای اینکه باید به چه جامعه هدفی بفروشند، چگونه باید بفروشد، چگونه باید بسته‌بندی کند،  با چه نمانامی باید بفروشد، با چه فرایندی باید محصول را به بازار برساند و خیلی چرا های دیگر آنها را دست‌تنها می‌گذاریم! و برای آن برنامه ریزی نداریم.

با تشکیل خوشه‌های اقتصادی موضوعی این چراها پاسخ علمی پیدا خواهند کرد و به تولیدکنندگان یعنی اعضای خوشه کمک می‌شود تا از  زنجیره کامل بهره مند شوند.

امروزه می توانیم با  پرداختن به دو موضوع اشتراک اقتصادی و موبایلیتی تمامی مشاغل سنتی را به مشاغل مدرن تبدیل کنیم.

شما می توانید جهت آشنایی بیشتر با مفهوم خوشه اقتصادی موضوعی ابن مقاله را به صورت کامل تر در پست ویرگول شرکت سرمایه گذاری تیهو مشاهده فرمایید.

نوشته شده توسط مهندس خسرو سلجوقی، کارآفرین اجتماعی و عضو هیئت مدیره مجموعه نادهی

کانال تلگرامی راه اندازی خوشه های اقتصادی موضوعی : https://t.me/+PWh3GsmVORU1MGY0

1. ارزیابی ارتباط و مقیاس

سرمایه گذاران می‌بایست کار ارزیابی خود را، با در نظر گرفتن ارتباط و مقیاسِ یک محصول، یک خدمت، و یا یک پروژه شروع کنند. یک تولید کننده لوازم خانگی ممکن است بخواهد در خط تولید خود، قابلیت‌های مرتبط با صرفه جویی در انرژِی محصولات را برای سرمایه گذاری در نظر بگیرد. یا مثلاً یک ارائه دهنده خدمات در کلینیک‌های بهداشتی ممکن است بخواهد مزایای بالقوه اجتماعیِ گسترش خدمات خود در محله های کم درآمد را ارزیابی کند.

برای بررسی مقیاس، باید پرسید که این محصول و یا خدمت، به دست چه تعدادی از مردم خواهد رسید، و عمق تاثیرگذاری آن، در چه حد خواهد بود؟

تجربه شرکت رایز، از محاسبه میزان دسترسی به محصول یک شرکت آموزشی – فناوری، به نام EverFi که از اولین تجارب سرمایه گذاری موثر رایز بود، نمونه مناسبی برای بررسی است. (داده‌های ذکر شده در این مقاله، صرفا نمایانگر مقادیر حدودی هستند و اعداد واقعی، محرمانه می‌باشند.) رایز، سه برنامه‌ی EverFi را که پیش از این نیز میزان دسترسی چشمگیری در میان مردم داشت را شناسایی کرد. AlcoholEdu، که یک دوره آنلاین می‌باشد و جهت بازداشتن دانشجویان از سوء مصرف الکل طراحی شده، و به بیش از ۴۰۰ دانشگاه ارائه شده است. Haven، برنامه‌ای است که به دانشجویان در مورد خشونت در رابطه می‌آموزد، و در چیزی حدود ۶۵۰ دانشگاه مورد استفاده قرار گرفته است؛ و یک دوره سواد مالی، که دانش آموزان را با مفاهیمی مانند کارت‌های اعتباری، نرخ‌های بهره، مالیات، و بیمه آشنا می‌سازد، و به بیش از ۶۱۰۰ دبیرستان ارائه شده است. شرکت رایز، بر اساس میزان ثبت نام سالانه دانشجویان و دانش آموزان در این دوره‌ها، به این تخمین رسید که سرمایه گذاری روی EverFi می‌تواند در دوره‌ای پنج ساله، از آغاز سال ۲۰۱۷، بر روی ۶.۱ میلیون دانش آموز و دانشجو تاثیرگذار باشد.

البته، میزان موثر بودن، تنها وابسته به تعداد افرادی نیست که از آن استفاده کرده اند، بلکه، وابسته به پیشرفت حاصل شده از آن است.  این که تعداد کمی، اما به صورت عمیق تحت تاثیر قرار گیرند، نسبت به این که تعدادی زیاد، اما به صورت حداقلی متاثر شوند، می تواند ارزش بیشتری داشته باشد. سرمایه گذاری دیگر شرکت رایز، بر روی لبنیات دودلا بود. کار این شرکت، این بود که هر روز، شیر تازه را از بیش از ۲۲۰,۰۰۰ کشاورز و دامدار با زمین‌های کوچک در مناطق روستایی جنوب هند خریداری کرده، و آن را فرآوری کند. تعداد دامدارانی که تحت تاثیر این فرایند بودند مشخص بود، به همین جهت، کاری که رایز می‌بایست انجام دهد، این بود که  متوجه شود که شرکت دودلا، چه مقدار شیر، و با چه قیمتی از آن ها خریداری می‌کند. با توجه به مقدار فروش ۲.۶ میلیارد لیتر شیر در دوره‌ای ۵ ساله، رایز تخمین زد که سرمایه گذاری در دودلا، می‌تواند درآمد سالیانه‌ی خانواده‌های دامدار را ۷۳ درصد افزایش داده، و از ۴۲۵ دلار در سال، به چیزی حدود ۷۳۵ دلار برساند. به این ترتیب، این کشاورزان و دامداران که خریدار قابل اعتمادی برای محصول خود پیدا کرده اند، وقت و انرژی کمتری جهت بازاریابی برای محصولشان می‌گذارند، و علاوه بر آن، پیش بینی آینده مالی کسب و‌ کار، برایشان راحت تر شده، و از حمایت‌های لازم نیز برخوردار هستند، تا بتوانند سرمایه گذاری‌های بلندمدت انجام داده، و مقدار شیر تولیدی، و در نتیجه درآمدشان را افزایش دهند.

2. شناسایی نتایج اهداف اجتماعی، یا زیست محیطی

گام دوم در محاسبه IMM، شناسایی نتایج مطلوب اجتماعی و زیست محیطی، و تعیین این مسئله است که آیا با توجه به مطالعات فعلی، این اهداف قابل دستیابی و اندازه گیری هستند یا خیر. خوشبختانه، سرمایه گذاران، جهت تخمین تاثیرگذاری بالقوه یک شرکت، می‌توانند مجموعه‌‌ای عظیم از مطالب و گزارش‌های علوم اجتماعی را مورد استفاده قرار دهند. در طول قرن گذشته، نهادها، موسسات غیرانتفاعی، و برخی از سیاست گذاران (از جمله دپارتمان سرمایه گذاری آموزشی در صندوق نوآوری) به شدت برروی نتایج این تحقیقات اتکا کرده بودند که بتواند راهنمای آنان در سرمایه گذاری در برنامه‌های اجتماعی باشد.

جنبشِ “چه چیزی موثر است” موجب توسعه یافتن یک صنعت پیرامون نتایج اجتماعی گردید. این جنبش، توسط سازمان‌هایی نظیر MDRC، که یک سازمان تحقیقاتیِ اجتماعی-سیاسیِ  غیر انتفاعی است؛ J-PAL، یا لابراتوار اقدامات مربوط به فقر عبداللطیف جمیل، در MIT؛ و مرکز تحقیقات سیاسی متمتیکا واقع در پرینستون نیوجرسی انجام گرفت.

در مورد AlcoholEdu، با بررسی که در گروه کنترلی تصادفی در سال ۲۰۱۰ صورت دادیم، متوجه شدیم که دانشجویانی که این دوره را گذرانده بودند، به میزان ۱۱ درصد، کمتر درگیر حوادث و مخاطرات مرتبط با مصرف الکل، مانند انجام دادن کارهای شرم آور و یا گفتن این گونه چیزها، رفتارهای مخاطره آمیز، و یا داشتن احساس بد در مورد خودشان شدند. این، یعنی تعداد ۲۳۹,۳۵۰ مورد حادثه‌ی کمتر. به گزارش موسسه ملی بهداشت، چیزی حدود ۰.۰۱۵ درصد از کل آمار مرگ و میر در میان دانشجویان آمریکایی،ناشی از مصرف الکل است. رایز، تخمین زده است که AlcoholEdu می‌تواند در دوره‌ای ۵ ساله، در میان ۲.۲ میلیون دانشجویی که تحت آموزش این دوره قرار می‌گیرند، جان ۳۶ دانشجو را نجات دهد. (این مقیاس، یعنی تعداد نجات یافتگان، مسلماً ساده ترین چیزی است که می‌توان مورد بررسی قرار داد، اما واضح است که کاهش سوء مصرف الکل، مزایای بسیار بیشتری برای افراد و جامعه دارد.)

مشخصا بررسی و شناسایی نتایج اهداف اجتماعی و یا زیست محیطی بسته به هر مورد خاص، نیازمند روش خاص خود میباشد، اما این مرحله در ذات خود، مرحله ای میباشد برای ارزیابی دقیق نتایج تلاش های انجام شده در راستای اهداف اجتماعی از اهمیت خاصی برخوردار میباشد.

سرمایه گذارانی که در این امید اند که جهت ارزیابی فرصت های پیش رو، از سوابق شرکت در حیطه تاثیرات اجتماعی و زیست محیطی استفاده کنند، داده های مفید زیادی جهت بررسی و ارزیابی نخواهند یافت. امروزه، در میان سه چهارم از شرکت های بزرگ و متوسط، گزارش نویسی از مسائل زیست محیطی، اجتماعی، و حاکمیتی، به امری استاندارد بدل شده است، اما این اطلاعات، عموماً محدود به تعهدات و فرایندها است، و کمتر به نحوی است که بتواند تاثیری واقعی بر روی مشتریان و جامعه داشته باشد.

بازیگران کلیدی صنایع، متوجه این کاستی های اطلاعاتی و تحلیلی شده اند، و تحقیقات و جستجوهای خود را برای فهم بهتر این موضوع، یعنی اندازه گیری و مدیریت تاثیرگذاری را توسعه و گسترش داده اند. شرکت های قابل توجه در میان آن ها عبارتند از: روت کپیتال، بنیاد مک آرتور، نتورک امیدیار،  صندوق اسکوپس، شرکت بریج ایمپکت پلاس، انجمن جهانی اقتصاد، و بنیاد راکفلر. این فعالیت ها باعث به وجود آمدن چند معیار جالب، مانند بازدهی اجتماعی در سرمایه گذاری یا SROI شد.

پروژه مدیریت موثر، یک همکاری در میان موسسات، و مدیران بزرگ سرمایه گذاری بود. این پروژه با هدف گردآوری همه‌ی این موضوعات و اطلاعات پراکنده در کنار یکدیگر، و رسیدن به یک زبان مشترک در حوزه مدیریت موثر، و توسعه دادن مجموعه ای از ابزارهای عملی برای اجرای بهترین روش ها، در سال ۲۰۱۶ برگزار شد. برای نتیجه بخشی این کار، طی سال های اخیر، شرکت های مختلف، و به ویژه دو شرکت بریج‌اسپن و رایز در تلاش بوده اند تا بتوانند معیارهایی که در سنجیدن عملکرد مالی استفاده می شوند را، جهت ارزیابی اثرگذاری اجتماعی و زیست محیطی نیز استفاده کنند. ماحصل همکاری دو شرکت بریج‌اسپن و رایز در طی آزمون و خطاها، و همکاری هایی که با افراد خبره در این حیطه صورت گرفت، به وجود آمدن یک متدلوژی جهت تخمین ارزش مالی فعالیت های اجتماعی و زیست محیطی، قبل از خرج شدن هرگونه مبلغی بود. به این ترتیب، شرکت ها و موسساتِ سرمایه گذار در این حیطه، می توانند بازدهی پیش بینی شده‌ی موقعیت های مختلف سرمایه گذاری را بهتر پیش بینی کنند. ما، این معیار جدید را چندبرابری سرمایه موثر (IMM) می نامیم.

این که تعداد کمی، اما به صورت عمیق تحت تاثیر قرار گیرند، نسبت به این که تعدادی زیاد، اما به صورت حداقلی متاثر شوند، می تواند ارزش بیشتری داشته باشد.

محاسبه IMM، مسئولیت و تعهد ناچیز و بی اهمیتی نیست، بنابراین، کسب و کاری که مایل باشد از آن استفاده کند، ابتدا باید تعیین کند که کدام محصولات، خدمات، و پروژه هایش نیازمند این فرآیند هستند. شرکت رایز، موقعیت های احتمالی سرمایه گذاری را تحت ارزیابی کیفی قرار می دهد، و علاوه بر این که آن ها را از حیث سود مالی بررسی می کند، از معیار IMM هم استفاده کرده، و آن هایی که از این نظر امیدوار کننده به نظر نمی رسند را نیز فیلتر می کند. شرکت هایی که هدف اجتماعی دارند، و تاثیرگذاری بالقوه آن ها قابل اندازه گیری است، در ارزیابی IMM چراغ سبز دریافت می کنند. رایز، تنها در صورتی روی شرکتی سرمایه گذاری می کند که محاسبات IMM برروی آن، حاکی از حداقل سود اجتماعی حدود ۲.۵ دلار برروی هر ۱ دلار سرمایه گذاری باشد. کسب و کارهایی که از این معیار استفاده می کنند، می توانند خودشان، بر اساس چیزی که در نظر دارند، این نرخ حداقل سود اجتماعی را معین کنند.

مفروضات و گزینه های متعددی در این فرایند دخیل هستند، و این مسئله، باعث می شود که نتوان تضمین کرد که این روش، عددی قطعی و دقیق ارائه می کند. اما ما معتقدیم که این رویکرد، راهنمایی ارزشمندی در رابطه با سنجش موقعیت های سرمایه گذاری از حیث تاثیر و یا عدم تاثیر قابل توجه اجتماعی ارائه خواهد کرد.

در مقالات هفته های آینده، چگونگی محاسبه IMM در حین فرآیند انتخاب مکان سرمایه گذاری را بررسی خواهیم کرد. این روش، شامل شش مرحله است.

سال گذشته، مایکل درکسلر و ابیگل نوبل، از انجمن جهانی اقتصاد، سعی کردند تا تعریفی برای این مفهوم ارائه دهند. آن تعریف از این قرار بود: “رویکردی در جهت سرمایه گذاری به نحوی که در کنار سود مالی، به صورت بین المللی به دنبال ایجاد تاثیر مثبت اجتماعی باشد که در عین حال، به طور فعالانه ای مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرد.” نکته این است که می بایست علاوه بر قصد در انجام کاری خوب و مثبت، مدام این امر را بسنجید که در مسیر موفقیت قرار دارید یا خیر. در گزارشی که به نام “از حاشیه به جریان اصلی” منتشر شد، این مطلب بیان شد و تاثیر به سزایی در معرفی “سرمایه گذاری موثر” به طیف گسترده ای از دنیای سرمایه گذاری گذاشت. حالا، درکسلر و نوبل، گزارش جدیدی به نام “ترسیم مسیر” منتشر کردند که در آن، به نحوی عمیق تر، بهاصول این مسئله که یک فرد، به چه صورتی میتواند به سمت “سرمایه گذاری موثر” برود می پردازند.

در این گزارش، در می یابیم که درکسلر و نوبل معتقدند که می توان از یارانه های دولتی، جهت سرمایه گذاری در مسکن های مقرون به صرفه و ارزان قیمت و یا انرژی های تجدیدپذیر استفاده کرد. (به گفته نویسنگان: این ها، حیطه هایی است که مردم، دهه ها به آن ها مشغول بوده اند). همچنین می توان، بخشی از سرمایه را در پروژه هایی که سرمایه گذاران معمولی تامین مالی آن را انجام می دهند، و بخش دیگر را در موسسات غیر انتفاعی سرمایه گذاری کرد. میتوان با پایداری و تمرکز برروی منافع اجتماعی، در بلند مدت از محدودیت هایی که در سرمایه گذاری های معمولی وجود دارد، بهره برد و بازده بالاتری گرفت. در مقابل آن، همچنین می توان در ازای انجام این هداف اجتماعی، بازدهی پایین تری را انتظار داشت.

WEF، سازمانی است که عمده شهرتش به دلیل برگزاری اجلاس سالانه داووس، متشکل از رهبران کسب و کار، مقامات دولتی و دیگر شخصیت های برجسته است. جالب است بدانیم که این سازمان، “سرمایه گذاری موثر” را به عنوان موضوع منازعه خود انتخاب کرده بود. البته، شاید نه کاملا به عنوان یک موضوع: درکسلر، رئیس سازمان صنایع سرمایه گذاران WEF، شدیداً در تلاش است تا این نکته را تفهیم کند که: “ما در تلاش نیستیم که تبدیل به انجمنی صنعتی برای سرمایه گذاران موثری باشیم.” نوبل، که رئیس بخش اقدامات مبتکرانه سرمایه گذاری موثر در سازمان است، ادامه می دهد: “ما فکر می کنیم که سرمایه گذاری موثر، پتانسیل بالایی دارد، اما ممکن است برای همه مناسب نباشد.” آن ها در مورد این مسئله اشتیاق بسیاری دارند؛ اما اگر تمایلی به انجام آن ندارید، مشکلی نیست! آن ها اصراری هم روی آن ندارند. من، اخیراً با آن ها مصاحبه ای داشتم و آن چه در ادامه می خوانید، گزیده ای از گفتگوی ما است:

من احساس می کنم که در بحث هایی که در مورد سرمایه گذاری موثر صورت می گیرد، کسانی هستند که سعی کرده اند تعریفِ آن را محدود کنند. و حرف شما این است که: “نه، نه، نه. بیایید بگذاریم مردم، همه‌ی این چیزهای مختلف را امتحان کنند.”

مایکل درکسلر: ما به تعریف این نوع سرمایه گذاری در سطح کلان بسیار مقید هستیم، اما در این مورد که در کدام بخش می بایست سرمایه گذاری کرد، سخت گیری نداریم. همانطور که می توانید تصور کنید، پشت این تعریف بسیار فکر شده است. این تعریف، ذهنیتی است که از درکنار هم قرار گرفتنِ دو حالت متضادِ مفرط به وجود آمده است. اول این که: “به من اعتماد کن. من پسر خوبی هستم، من نیت خوبی دارم – و قصد دارم پول شما را از بین ببرم. ” در نگاه ما، این، نمی تواند جنبه‌ی سرمایه گذاری محورِ سرمایه گذاری موثر باشد. مورد مفرط دیگر این است: “من هیچ نیت خاصی ندارم، ولی ببین، من کار آفرینی کرده ام و …” این جنبه هم، مدلی کسب و کاری است که صرفا اقتصاد محور است، و در واقع، بیش از حد بر اساس توجیهات عقلی بنا نهاده شده. اما هر دوِ این موارد، چیزهایی هستند که در بازار مشاهده می شوند، و ما فکر می کنیم که این سردرگمی در سطح گسترده، واقعا برای این بخش آسیب زا است.

در نظر ما، نکته کلیدی این ذهنیت، این است که می بایست بر مدل کسب و کار متمرکز باشد. طرح کسب و کاری که در آن، از ابتدا هم تاثیرگذاری اجتماعی، و هم تاثیرگذاری اقتصادی در نظر گرفته شده باشد. در حقیقت، این مدل به این صورت است: “من، چیستی و چگونگیِ کاری که می خواهم انجام دهم را به شما می گویم، و همین طور، در کنار آن، به شما پاسخگو خواهم بود.” هنگامی که شما به این ترتیب قصد و نیات خود را بیان می کنید و همین طور در کنارش پیگیر تاثیرگذاری کار خود هستید، دیگر مهم نیست که شما، کسب و کاری در سطحی پایین داشته باشید، و یا کشاورزی با کسب و کار نیازمند ترقی بوده، و یا حتی نیروی جدید و تازه کاری باشید.

گرفتن بیمه با مقدار کم (خُرد بیمه): اگر یک کشاورز با زمین های نه چندان بزرگ، محصول خود را بیمه کند، به این معنی است که کشاورز در سال اول، عملاً نگرانی کمتری خواهد داشت و می تواند سطح کار خود را ارتقا دهد؛ و به عبارتی، با ریسک بیشتری کار کند. به این ترتیب، کشاورز می توانند بیشتر دارایی های خود را برای کسب و کارش به کار گیرد، زیرا نیازی به خود-بیمه کردن کسب و کار خود ندارد. در نتیجه، مقدار برداشت محصول نیز بیشتر خواهد بود، و ثروت او بیشتر می شود. این موضوع به این معنی است که کشاورزان، این توان را خواهند داشت که مزارع بزرگ تری را اداره کرده، و در نتیجه حق بیمه بیشتری پرداخت کنند.  به این صورت، هر دوی آن ها (شرکت بیمه و کشاورز) به نحو مثبتی با هم متحد می شوند. از نظر من، این، یک نمونه اصولی و درست از سرمایه گذاری موثر است، و به نحوی تعریف شده که در آن، هر دو طرف می توانند در این چرخه‌ی درست، در رشد و پیشرفت کسب و کار سهم به سزایی داشته باشند.

ابیگل نوبل: چیز دیگری که از جانب مشتریان شاهد هستیم این است که، مسائلی مانند تاثیر اجتماعی کسب و کار و همچنین مسائل زیست محیطی آن برایشان حائز اهمیت شده و محصولاتی می خواهند که این نیاز ها را برآورده کند. مشتریان، چه محصول مورد نظر عینک باشد، و چه محصولات خانگی و یا هر محصول دیگر، آن را به این دلیل می خرند که به شرکت تولید کننده آن و سیاست گذاری هایش اعتماد دارند. آن ها، به این واقعیت که پولشان دارای تاثیر مثبت اجتماعی و زیست محیطی است، باورمند هستند، و برایشان مهم است که چیزی که برایش خرج می کنند، با ارزش های آن ها هماهنگ باشد.

در نگاه مردم، این عوامل، بر روی هر محصولی  که می خواهد باشد، به جزوی از ارزش آن بدل شده. مگر این گونه نیست که در سرمایه گذاری، هر چیزی که موجب کاستن از حد اکثر میزان بازدهی شود، در واقع محصول کمتری از آن چه که در ابتدا به قصد آن سرمایه گذاری کرده بودید به شما باز خواهد گرداند؟

درکسلر: این موضوع، به همان چرخه های درست باز می گردد. به این ترتیب، شما در واقع در ارزشیابی مشتریان خود شرکت کرده، و بنابراین کسب و کارتان با آنها رشد می کند. این ایده تجاری، از آن ایده ی محدود نشأت گرفته که می گوید: “اینجا شرکت انتفاعی من است؛ و در کنار آن، این هم خیریه ام است.” چیزی که مشهود است این مسئله می باشد که همواره، خروجی ثابتی از سمت شرکت انتفاعی به سمت خیریه است، و هرگز، هیچ بازخوردی، یعنی خروجی از خیریه به سمت شرکت انتفاعی وجود ندارد. سرمایه گذاری موثر، در صورتی که به درستی انجام شود، این بازخورد را به وجود می آورد.

نوبل: سرمایه گذاری موثر، در حقیقت، استراتژی محور است. بسیاری از کسب و کارها، مسئولیت اجتماعی خود را بیشتر از طریق ادارات بازاریابی شان، و یا کمک های مالی خیرخواهانه انجام داده اند. این کار، نه تنها -به دلیل یک طرفه بودن- به اندازه کافی ارزشمند نیست، بلکه اثر پایداری هم نخواهد داشت.

درکسلر: در جنبه دیگر، بدیهی است که در بیشتر موارد، چیزی بیشتر از صِرف بازدهی مالی برای انگیزه بخشی به مردم و سازمان ها نیاز است.  حتی در سرسخت ترین و خودرأی ترین شرکت های خصوصی و یا صندوق های پوشش ریسک، مشاهده می کنیم که افراد بر اساس استراتژی هایی که برایشان ارزشمند است عمل می کنند. این موضوع، شاید در گویش اجتماعی امری واضح و همیشگی نباشد، اما اهمیت دادن به جنبه های غیر مالی در سرمایه گذاری و کسب و کار، مسئله‌ی خیلی جدیدی نیست.

اگر بخواهیم از دید میلتون فریدمن این نوع سرمایه گذاری را تعریف کنیم، او خواهد گفت که این کار صرفاً کسب و کار هوشمندانه است، و نیازی نیست که آن را سرمایه گذاری موثر بنامیم.

درکسلر: دو موضوع قابل توجه در این باره وجود دارد. اول این که، این کار می تواند در خیلی از موارد، برای قشر آسیب پذیر جامعه کسب و کار مناسبی باشد. این کار، همانند فروش محصولات لوکس در فروشگاهی واقع در خیابان پنجم نیست! بلکه کاری است که در عمل، می تواند به وجود آورنده‌ی تغییر اقتصادی بزرگی در زندگی مردم با سطوح پایین مالی ایجاد کند. مسئله دوم، ترکیب کردن و گردآوری سرمایه گذاران با مقاصد خیرخواهانه، در کنار سرمایه گذاران با نیت های مالی است. برای مثال، کار انجمن بشردوستانه بلومبرگ جهت سرمایه گذاری بر روی موسسه رایکرز آیلند به دو دلیل، اقدام بسیار بسیار هوشمندانه ای بود. (کار آن‌ ها، رفتار درمانی زندانیان با حکم ۱۶ تا ۱۸ سال حبس بود). اولا به این دلیل که این کار، سرمایه گذاران جریان اصلی را به میدان آورد؛ کسانی که در غیر این صورت، هرگز به سمت این جور سرمایه گذاری ها به دلیل ریسک بالای آن نمی آمدند. اما در ثانی، سیاست گذاری بیمه نامه ها در امور مالی، باعث می گردد که سرمایه‌ی موسسه خیریه تا اندازه ریسک نکول بالا رود. برای مثال اگر ۲۰% ریسک نکول داشته باشیم، سرمایه می تواند تا پنج برابر بیشتر از حالت عادی، که از کمک های مردمی جمع می گردد باشد. این امر، به خیریه ها کمک می کند تا با بهره وری بیشتری کار کنند و سودمند تر باشند. اما ممکن است این فکر به ذهنتان خطور کند و باعث عقب نشینی شما شود:”ولی در این صورت، خیریه ها دارند به سرمایه گذاران سود می رسانند!” و پاسخ این است: “اگر قصد جذب سرمایه خارجی مداوم داشته باشند، انجام این کار ضروری است.”

در اجلاس داووس، ما شاهد گروهی از سرمایه گذاران سرسخت جریان اصلی بودیم که در این اندیشه بودند که آیا سرمایه گذاری بر روی مبارزه با چاقی کودکان، می تواند جایی در استراتژی سرمایه گذاری شان داشته باشد یا خیر – از آنجا که چاقی کودکان، در طول مدتی ۲۰ ساله می تواند هدر رفت هزینه و انرژی چشمگیری داشته باشد، می‌ توان این هزینه ها را کسب کرد. به نظر می رسد که بازدهیِ مداخله زودهنگام در این زمینه بسیار خوب است. این مورد، به گونه ای نیست که دولت بتواند آن را به تنهایی پیش ببرد، چرا که دولت از نظرمالی محدودیت هایی دارد. همچنین به گونه ای هم نیست که بتوان آن را به طور کامل به بخش خصوصی سپرد، زیرا پیش برد آن، نیازمند دسترسی به خدمات اجتماعی است. اما با ترکیبِ این دو، و اختلاط صحیح ساختار سرمایه ای، می توان این مسئله را حل کرد.

نوبل: انجام این کار، یعنی این همکاری دوطرفه، انعطاف پذیری بسیار بیشتری در مدل اقتصادی دولت ها، کسب و کارها، و خیریه ها ایجاد خواهد کرد. اغلب اوقات، سرمایه گذاری موثر، به خلق بسیاری موقعیت برد-برد منتهی می شود. بعضی اوقات، میزان بُرد طرفین به طور کاملا مساوی تقسیم نمی شود، اما نکته این است که باید به این مسئله فکر کرد که با این همکاری ها، چه چیزهایی می توان به دست آورد.

این کار بعضاً می تواند باعث به وجود آمدن ساختارهای پیچیده ای شود، اینگونه نیست؟ آیا نظریه ای از اقتصاددانان بزرگ مانند میلتون فریدمن یا آدام اسمیت وجود ندارد که بگوید: اجازه دهید صاحبان کسب و کار، کسب و کار خود را انجام دهند، بگذارید دهید دولت، همان دولت باشد، اجازه دهید موسسات غیر انتفاعی، همان موسسات غیر انتفاعی بمانند؟

درکسلر: این گونه نظریه ها، نکته مهمی را از قلم انداخته اند – اگر فراموش کنید که به خارج از محیط پیرامون خود نیز توجه کنید، دیر یا زود مرتکب اشتباهاتی بسیار جدی خواهید شد. من  به چشم خودم این مسئله را در بخش خصوصی دیده ام.  افرادِ مشغول در قسمت معاملات رهنی، آن قدر مشغول بهینه سازی محصولات مالی ساختار یافته خود شده بودند که اصول کسب و کارِ رهنی را فراموش کرده بودند، و این مسئله، دیر یا زود باعث گریبان گیر کردن آن ها می شد. به نظر من، اگر افراد را به حال خود گذاشته، و  در عین حال از هم افزایی آن ها نیز جلوگیری کنید، در نهایت با سیستمی به شدت کم قدرت تر و کم تاثیر تر مواجه خواهید بود.

نوبل: اقتصاد و کسب و کار، سیستم های بسیار پیچیده ای دارند. آن چیزی که ما در کلاس های درسی در مورد اقتصاد و کسب و کار می خوانیم، همیشه آن چیزهایی نیستند که در دنیای واقعی با آن ها سر و کار داریم. و زیبایی اینگونه بخش ها، یعنی بخش های مبتکر و مبتنی بر خلاقیت، مانند سرمایه گذاری موثر، این است که می توان حتی تا مقدار اندکی هم که شده، با آزمودن و همکاری، تلاش کرد تا بعضی چیزهایی را که پیش از این به خوبی کار نمی کردند را تصحیح کرد.

پس اینجا داریم از صنعت مدیریت پول صحبت می کنیم. آنهایی که از نظر حاشیه سود تحت فشار قرار دارند، اکنون راهی جدید، اما نه چندان شفاف و نه با تعریفی مشخص برایشان وجود دارد که از آن طریق بتوانند از جانب سرمایه گذارانشان حاشیه سودی کسب کنند.

درکسلر: اسکات آدامز، صاحب نشریه دیلبرت، می گوید: “هرجا که پول باشد، آدم های مکار و آب زیرکاه هم خواهند بود.” ما امیدواریم که حداقل، به زودی این اتفاق رخ ندهد. در حال حاضر، مبلغی حدود ۵۰ میلیارد دلار تحت مدیریت سرمایه گذاری موثر است. در مقایسه با شرکت های سرمایه گذاری بزرگ، این مبلغ، عدد خیلی بزرگی نیست، اما به طور پیوسته در حال رشد بوده، و به گمان من، رشدش ادامه نیز خواهد داشت. ما شاهد این هستیم که این نوع سرمایه گذاری، در بین کسب و کارهای خانوادگی در حال محبوب شدن است. اگر بخواهیم تخمینی برای آینده داشته باشیم، می توان حدس زد که در سه تا پنج سال آینده، این نوع سرمایه گذاری، با توجه به سرمایه گذاران سازمانی که به دنبال آن خواهند آمد، به بزرگترین منبع رشد این بخش خواهد بود. برای تصدیق این امر، لازم نیست که راه دوری برویم!  با نگاه به شرکت های سرمایه گذاری خصوصی و صندوق سرمایه گذاری تامینی در دهه های ۸۰ و ۹۰ میلادی، متوجه می شویم که این مورد، دقیقاً مشابه همان است.

نوبل: در میان کسب و کارهای خانوادگی، شاهد تغییرات بین نسلی خواهیم بود. به این ترتیب که در چهار دهه آینده، نسل هزاره ای ها –افراد متولد بین سال های ۱۹۸۰ و ۲۰۰۰ میلادی-، مبلغی حدود ۴۰ تریلیون دلار را به ارث خواهند برد. سی و شش درصد آن ها این عقیده را دارند که هدف کسب و کار، باید رشد جامعه باشد، و نیمی از آن ها نیز معتقدند که کسب و کارها می توانند فعالیت بیشتری در حوزه کمبود منابع و نابرابری انجام دهند.

پس نسل هزاره ای ها قرار است همه چیز را درست کنند؟

درکسلر: من معتقد نیستم که نظام سرمایه داری، اساساً آن قدر ورشکسته باشد که فقط به کمک سرمایه گذاری موثر و یا نسل هزاره ای ها بتوان آن را نجات داد.

نوبل: قرار نیست به سمتی برویم که دیگر همه‌ی سرمایه گذاری ها، سرمایه گذاری موثر باشند. بلکه، فکر می کنم تاثیرگذاری، شفافیت، و مسئولیت پذیری و پاسخگویی که توسط رسانه های اجتماعی و تکنولوژی ایجاد شده، خود به خود اقدامات افراد در راستای سرمایه گذاری را به این سمت سوق می دهد. و به این ترتیب، برای سرمایه گذاران جریان اصلی، دشوار خواهد بود که برای فعالیت در این بخش، استراتژی هایی اتخاذ نکنند.

درکسلر: سرمایه گذاری موثر، ابزاری عالی جهت حل برخی مشکلات بسیار دشوار است. این مشکلات به اندازه کافی بزرگ هستند که بتوانند موجب رشد سرمایه گذاری موثر شوند و آن را حتی از جایگاه فعلی اش نیز فراتر ببرند. ما در مورد سرمایه گذاری موثر ذوق زده هستیم، چرا که به آن نزدیکیم. اما این شیوه سرمایه گذاری، و یا ساختار سازمانی، به گونه ای نخواهد بود که باعث شود در طی پنج سال آینده، هر چه که تا الان می دانستیم را دور بریزیم. اگر بخواهیم هر چیزی را با عینک سرمایه گذاری موثر ببینیم، کم کم به نظر می رسد که انگار چکشی در دست دارید و دوست دارید هر چیزی را مانند میخی ببینید که باید آن را بکوبید! ما نمی خواهیم به این مرحله برسیم.

این نوع سرمایه گذاری، بیشتر نقش پر کننده‌ی شکاف هایی را دارد که نظام سرمایه داری، نتوانسته چاره ای برایشان بیاندیشد.

درکسلر: شما بعضی شکاف ها را پر می کنید، و سعی می کنید برای بقیه نیز چاره ای بیاندیشید و در آن زمینه پیشرفت کنید. این هم به همان اندازه خوب است. اگر به این مسئله فکر کنید، در می یابید که سرمایه گذاری مخاطره آمیز نیز همین کار را انجام داد و به همین ترتیب بزرگ و بزرگتر و بدل به جریان اصلی شد. اما همه سرمایه گذاری ها مانند سرمایه گذاری های مخاطره آمیز نیستند و نباید هم باشند.

نوبل: همچنین باید به این نکته توجه داشت که سرمایه گذاری مخاطره آمیز، از میان امواجی از فراز و فرودهای مختلف عبور کرده و سرمایه گذاری موثر نیز باید این مراحل را طی کند.

نکته کلیدی که در ذهن من وجود دارد این است که، با وجود این که سرمایه گذاری موثر، به انداه ای که در بازارهای مالی توجهات را به خود جلب کرده،  بازدهی مناسبی نداشته  و نتوانسته انتظارات را برآورده کند؛ اما باز با این حال، پیامدهای مثبتی داشته، و نکاتی را مطرح می کند که و بیان می کند که چگونه، با وجود نابرابری ها، می توان هر چیزی را به نحو بهتری انجام داد. امروزه، مردم از طریق فیسبوک، ایمیل، و سایر رسانه های اجتماعی، دائماً با یکدیگر در ارتباط اند؛ اما از بعضی جنبه ها، مانند هدف و یا تاثیر تصمیماتی که اتخاذ می کنند، کاملا جدا از هم بوده و از یکدیگر بی اطلاع اند.

به نظر می رسد که پیوسته کردن و هماهنگ سازی این موارد، یعنی همگام سازی نیت‌هایتان با اثرگذاری آن کار، و تصمیماتی که اتخاذ می‌کنید کار ساده ای باشد. در نهایت، وقتی پولی که به دست می آورید، صرفاً عددی در حساب بانکی‌تان باشد که تنها وظیفه اش خرید محصولاتی لوکس است و در پایان باعث ایجاد حس رضایتمندی در شما نشود، در حقیقت، آن پول، هدف اصلی خودش را محقق نکرده است. سرمایه گذاری موثر در تلاش است که این حس عدم رضایت موجود در بازار را تا حدی جبران کند. اما  در نگاهی کلی تر، کار اصلی سرمایه گذاری موثر این است که در عمل، اختلاف و ناسازگاری بین آن چه که پول در حقیقت می تواند انجام دهد، و آن چه که ما در مورد آن فکر می کنیم را حل کرده، و بین آن ها سازگاری ایجاد کند.