چگونه می توان تحولات آینده سازمان و یا کسب و کار خود را پیش بینی کرد؟ اصولا آیا میتوانیم چشم انداز روشنی نسبت به آینده خود داشته و چالش های آینده کسب و کار خود را پیش بینی کنیم؟ برای شما که می خواهید در مسیر ایجاد یک کسب و کار قدم بردارید دانستن چه چیزهایی مهم است؟ برای پاسخ به این سوالات، می بایست به این نکته توجه کرد که کسب و کار و سازمان شما یک موجود زنده می باشد و همچون یک موجود زنده دارای حیات است و رشد و نمو می کند. بنابراین چنانچه شرایط ایجاد و رشد یک موجود زنده را بدانید قادر به پیش بینی خصوصیات و مسیرهای پیش روی کسب و کار خود نیز خواهید بود. این پیش بینی به شما کمک می کند تا با دانستن چالش های مسیر، از خود و سازمان خود محافظت کرده و در هر زمان تصمیمات درست و بهنگام بگیرید.

این هدفی است که ما در سری مقاله های “نکات کلیدی در مسیر رشد یک کسب و کار” به دنبال آن هستیم.

سیستم های باز و سیستم های بسته

سیستم های حاکم بر یک سازمان یا کسب و کار از یکی از دو رویه باز یا بسته تبعیت می کنند. بدلیل اهمیت این موضوع ابتدا در مورد این دو سیستم مختصرا صحبت کوتاهی خواهیم داشت.

رشد نکات کلیدی در مسیر رشد یک کسب و کار- بخش اول slide28 l 300x166

 

در یک تعریف ساده، یک سیستم بسته فضایی با رویکردهای محدود کننده است. فضایی است دارای برخی ویژگی های خاص نظیر جزء نگری، تمرکزگرایی، قانون مداری، دارای مرزهای ثابت، وابسته، حقوق بگیری، تضاد گریز، دارای هدف های مکانیکی و  برقرار کننده تعادل استاتیک با محیط.

اما در مقابل، در یک سیستم باز محدودیت ها برداشته شده و راه جهت بروز خلاقیت و نوآوری هموار میگردد. برخی از  ویژگی های سیستم های باز عبارتند از: کلی نگری، تمرکز زدایی، برقراری تعادل پویا با محیط، دارای رویکردهای پیش دستانه، قابلیت پذیرش تضاد ها، مستقل، ماموریت گرا، ارگانیک و منعطف.

همانطور که مشاهده می شود، شاخصه های رشد یک سازمان پویا همگی به یک سیستم باز نزدیک تر هستند. از نظر ما پیش فرض حرکت به سمت یک سازمان پویا و رو به رشد، حرکت در مسیر سیستم های باز است و مهم این است که به این رویکرد در یک کسب و کار توجه شود.

قابلیت انعطاف و کنترل پذیری

قابلیت انعطاف به بیان ساده یعنی قابلیت تغییر در یک سیستم کاری یا یک سازمان. یعنی تحمل شنیدن نظرات یکدیگر، پذیرش تغییرات پیاپی، پویایی و شناوری. در مقابل، کنترل پذیری یعنی اعمال روش هایی در جهت ایجاد چارچوب های کاری. نظیر اعمال قانون، قاعده، ضوابط و مقررات. در مسیر رشد هر کسب و کار هر چه جلوتر می رویم قابلیت انعطاف کمتر شده و جای خود را به کنترل پذیری می دهد. یعنی میل همه دست اندرکاران آن سازمان به این سمت می رود که با اعمال روش هایی قانون مداری و کنترل بر افراد و فعالیت ها را افزایش دهند. این البته یک مسیر طبیعی است و گریزی هم از آن نیست اما سوال مهم این است که نقطه قرارگیری ایده آل برای یک سازمان در کجاست؟

رشد نکات کلیدی در مسیر رشد یک کسب و کار- بخش اول Screen Shot 2019 09 09 at 11

اگر روند تغییرات این دو مشخصه را در طول دوره رشد یک کسب و کار رسم کنیم، خواهیم دید که مطابق انتظار این دو مشخصه در خلاف جهت یکدیگر در حال تغییر هستند، بنابراین حتما در جایی همدیگر را قطع می کنند. از نظر ما این همان جایی است که ما آن را نقطه تعادل یا تکامل سیستم می نامیم.

منحنی رشد یک سازمان

همانطور که در ابتدای بحث بیان شد، یک کسب و کار همچون یک موجود زنده است. متولد میشود، به مرحله رشد و بلوغ میرسد و در نهایت دوران پیری آن فرا میرسد. در این میان می بایست از موانع مختلفی عبور کند که ما آنها را تله می نامیم. تله های مهم پیش رو برای یک کسب و کار عبارت است از:

  • تله ایجاد (ناشی از نبود هدف و روابط نافرجام بین افراد هسته اصلی).
  • تله طفولیت (یعنی انتظارات نامتوازن و درک غیر یکسان هسته اصلی از کار و یکدیگر)
  • تله رشد (شامل تله بنیان گذار و نیز رشد نامتوازن و ناپایدار)
  • تله دوران بلوغ (یا تله کارآفرین یعنی گذر از دوران خلاقیت و حرکت به سمت استقرار)
  • و تله ثبات (یعنی بروکراسی، قانونگرایی و خشک شدن استعدادها و خلاقیت ها)

رشد نکات کلیدی در مسیر رشد یک کسب و کار- بخش اول Untitled 5 300x300

اگر به درستی این مسیر را بشناسیم، گذر از همه این موانع به آسانی رخ خواهد داد. اما برای این منظور باید بدانیم که در چه مرحله ای از رشد سازمانی قرار داریم و آفت ها و راه حل های هر یک چیست. این هدف اصلی ما از این بحث است که سعی می کنیم در مقاله های آتی، به جزییات آن بپردازیم. در این راه کمک و همفکری شما قطعا برای بنده مغتنم و ارزشمند خواهد بود.

شما می توانید متن کامل این مقاله را در صفحه ویرگول تیهو به این نشانی مشاهده فرمایید.

نوشته شده توسط سعید سنایی، مدیر اجرایی و هم بنیان گذار استارتاپ ری‌زان

 

به اشتراک بگذارید:

یادداشت های مرتبط

مقاله

خوشه اقتصادی موضوعی۲

در مقاله قبلی خوشه های اقتصادی موضوعی بیان شد که خوشه های اقتصادی را شرکت‌های کوچک و رقیب که با چالش‌ها و فرصت‌های مشترک مواجه

بیشتر بخوانید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آخرین مطالب را دریافت کنید

در خبرنامه هفتگی ما عضو شوید