در مقاله های قبلی به لزوم داشتن یک بیزنس پلن مناسب برای هر نوع کسب و کاری پرداختیم و گفتیم که دو فرمت اصلی برای نگارش یک بیزنس پلن، فرمت کلاسیک و فرمت استارتاپی میباشند. سپس به تشریح قسمت های مختلفی که اجزای یک بیزنس پلن با فرمت کلاسیک را تشکیل میدهند پرداختیم.

در این مقاله قصد داریم تا شما را با اجزای مختلف تشکیل دهنده ی یک بیزنس پلن با فرمت استارتاپی آشنا کنیم.

بیزنس پلن با فرمت استارتاپی به طور عمده وقتی استفاده میشود که:

• شما میخواهید کسب و کار خودتان را به سرعت و اختصار معرفی کنید( به طور مثال به یک سرمایه گذار در مراحل اولیه مذاکره)
• وقتی که میخواهید سریعا استارت کسب و کار خودتان را بزنید
• کسب و کارتان از ساختار نسبتا ساده ای برخوردار است.
• قصد دارید که به طور منظم بیزنس پلن خود را مطابق با شرایط جدیدی که برایتان رخ میدهد اصلاح کنید و تطبیق دهید.

فرمت استارتاپی بیزنس پلن، به طور معمول تعدادی چارت هستند که بوسیله استفاده محدود از کلمات به توصیف ارزش شرکت شما، زیرساخت های آن، مشتریان و مسائل مالی مرتبط با آن میپردازد. این نوع از بیزنس پلن ها برای به تصویر کشیدن تبادلات و نکات کلیدی شرکت شما بسیار ارزشمند و مناسب هستند.

در فرمت بیزنس پلن استارتاپی، مدل های آماده(Template) بسیاری هستند که میتوانید از آن ها استفاده کنید ولی در این مقاله ما به تشریح یکی از قدیمی ترین و معروفترین این مدل های آماده میپردازیم که به مدل بوم یا Canvas Model شناخته میشود.

البته همانطور که در دو مقاله ی قبلی ذکر شد، نیازی نیست که شما بیزنس پلن خود را دقیقا به شکلی که به شما گفته میشود بنویسید، همیشه این نکته را در نظر داشته باشید که هیچ راه اشتباهی برای نگارش یک بیزنس پلن وجود ندارد و نکاتی که گفته میشود نکاتی عمومی برای درک بهتر فضای نگارش بیزنس پلن میباشد و به شما کمک میکند تا بفهمید که دیگران در یک بیزنس پلن به دنبال چه نکاتی میگرددند.

در ادامه به ۹ قسمت اساسی ای که یک بیزنس پلن استارتاپی با فرمت بوم را تشکیل میدهند میپردازیم:

۱) همکاری های اساسی

کسب و کار ها و یا سرویس هایی را که از آنها در کسب و کار خودتان استفاده میکنید را ذکر کنید و بنویسید که به چه خدماتی از جانب هر یک از آنان نیاز خواهید داشت. در این قسمت باید تامین کنندگان خود، تولید کنندگان یا پیمانکاران جزئی را که به آنان نیاز خواهید بنویسید و در صورت نیاز، شرکا استراتژیک خود را نیز ذکر کنید.

۲) فعالیت های کلیدی

فاکتور هایی را که به کسب و کار شما مزیت رقابتی نسبت به سایر کسب و کار های فعال در این حوزه میدهند لیست کنید.

نکاتی مانند ارتباط مستقیم و بدون واسطه با مشتری، یا استفاده از تکنولوژی های رایج و پرطرفدار که به شما کمک میکند از مزیت اقتصاد مشارکتی استفاده کنید را مورد توجه قرار بدهید.

۳) منابع کلیدی

هر منبعی را که از آن به عنوان یک اهرم برای ایجاد ارزش برای مخاطبین خود استفاده میکنید را ذکر کنید.

مهم ترین منابع شما میتوانند شامل کارمندان، قدرت مالی شما یا… باشند.

فراموش نکنید که اگر به گروه خاصی مانند  جانبازان، کارمندان دولتی، بازنشستگان، دانش آموزان یا دانشجویان خدمات ویژه ای ارائه میدهید باید این خدمات یا پیشنهادات ویژه را ذکر کنید.

۴) پیشنهاد ارزش آفرین

یک متن روشن و شفاف و صریح راجع به ارزشی که شرکت شما به بازار اضافه میکند آماده کنید.

۵) ارتباط با مشتریان

نحوه ی تعامل شرکت خود را با مشتریان ذکر کنید. به طور مثال این ارتباط از به صورت اتوماتیک انجام میگیرد یا بوسیله نیروی انسانی؟ حضوری و یا آنلاین؟ به توصیف نحوه ی ارتباط خود با مشتریانتان از صفر تا صد فکر کنید.

۶) بازار هدف

به طور دقیق بازار هدف خود را بیان کنید. خیلی واضح است که شرکت شما به درد همه ی افراد جامعه نمیخورد پس ضروری است که یک ایده ی واضح از کسانی که کسب و کارتان به دردشان میخورد داشته باشید.

۷) کانال های ارتباطی

به ذکر مهم ترین کانال های ارتباطی خودتان به مشتریان و مخاطبان خود بپردازید. بیشتر استارتاپ ها در ابتدای مسیر خود به استفاده از ترکیبی از چندین کانال مختلف میپردازند و در طول زمان بهینه ترین کانال را انتخاب میکنند.

۸) ساختار هزینه

تمرکز شرکت شما بر کاهش هزینه تمام شده است یا حداکثر سازی ارزش فراهم شده برای مشتری؟ ( به تفاوت برند های ساعت کاسیو و رولکس فکر کنید) استراتژی خود را مشخص کنید و سپس به تشریح پرهزینه ترین خرج های خود در راستای نیل به هدفتان بپردازید

۹) جریان های درآمدی

توضیح دهید که درآمد شرکت شما از کجاست. به طور مثال شما به فروش مستقیم میپردازید، هزینه ی عضویت در باشگاه از مخاطبینتان دریافت میکنید یا به فروش تریبون خودتان برای تبلیغات روی می آورید. اگر شرکت شما بیش از یک جریان درآمدی دارد به ذکر تمامی آنها بپردازید.

قسمت جریان های درآمدی آخرین قسمت از بیزنس پلن استارتاپی با فرمت بوم میباشد، ارزش اصلی یک بیزنس پلن به دیدی میباشد که به خود شما به عنوان صاحب کسب و کار از زوایای مختلف شرکتتان به شما میدهد و پس از بدست آوردن این دید، شما میتوانید به برطرف کردن نقاط ضعف خود و تمرکز بر روی نقاط قوتتان بپردازید. مطمئنا در دنیای امروز که دنیایی رقابتی میباشد، وجود یک بیزنس پلن مناسب برای هر کسب و کاری از لازمه های بقا میباشد.